بلوز (Blues) – بلوز چگونه شکل گرفت – بررسی ساختار بلوز ۱۲ میزانی – هارمونی و توالی آکوردی
تاریخچه ی سبک بلوز (Blues)
در مقالات قبلی مربوط به سبک های موسیقی سبک ها کلاسیک،جاز،راک،رپ و حتی ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. در این مقاله می خواهیم به موسیقی بلوز (Blues) بپردازیم . موسیقی که در ایران طرفداران خاص خودش را دارد. بسیاری از افراد حتی خود من به این موسیقی علاقمند هستند و خیلی ها در سبک بلوز (Blues) فعالیت حرفه ای موسیقی دارند. در این مقاله کمی راجع به تاریخچه ی پیدایش بلوز و کمی هم راجع به هارمونی و فرم بلوز صحبت می شود. اگر علاقمند به این سبک هستید حتما این مقاله را تا آخر بخوانید.
مطالب تاریخی این مقاله به استناد کتاب تاریخ موسیقی غرب هیوم ام میلر می باشد. ضمن اینکه اگر علاقمند به یادگیری گیتار و پیانو در این سبک هستید پیشنهاد می کنم حتما دوره ی آموزش گیتار و پیانو سایت آموزش چارگاه را تهیه کنید چرا که بسیار روان و ساده به شکلی عملی نوازندگی و نکات هارمونی و ساختاری بلوز (Blues) را آموزش داده اند.
در مقاله ی قبلی راجع به سبک های موسیقی، سبک جاز مفصل بررسی شد که نیواُرلینز شهری بود که سیاه و سفید، آفریقایی و آمریکایی و شهری و روستایی به هم رسیدند. موسیقی های مربوط به این گروه ها و همچنین گروه های دیگر بخشی از ملغمه ای گردیدند که به موسیقی جز منتهی می شد. حال سوال اینجاست موسیقی بلوز چگونه شکل گرفت؟
بلوز (Blues) در میان سیاه پوستان روستانشین جنوب آمریکا و پس از آزادی ایشان از بردگی شکل گرفت. این موسیقی امکانی برای بیان سرگذشت دشوار مردم استثمار شده و در فقر نگه داشته شده بود. درواقع ابزاری برای بیان شرح حالشان به زبان موسیقی شده بود.بلوز اگرچه اوایل بدون همراهی ساز خوانده می شد اما بعد ها ساز گیتار به عنوان ساز همراهی کننده وارد این موسیقی شد و خواننده را همراهی می کرد. این سبک و کلا خود این موسیقی ریشه های عمیق در سنت های آفریقایی داشت. خواننده ی این سبک در آواز خود از مجموعه ای متنوع از نالش ها، نت های اعوجاج یافته (که به bent notes مرسوم است ) و دیگر کیفیت هایی که معمولا در موسیقی کلاسیک غربی شنیده نمی شود استفاده می کرد.خواننده بلوز (Bluse) نت هایی را می خواند که در قالب سیستم های صدایی موسیقی غربی قرار نمی گرفت.سه صدای مورد علاقه که به آن بلوز تُنز می گفتند قدری کمتر از نت های سوم،پنجم و هفتم مایه ی ماژور بودند. ریتم ها به شکلی معتدل سنکپ دار بودند.از ویژگی های بخش همراهی که بد نیست بدانید وجود ریف بود.( درواقع یک اُستیناتوی ملودیک کوتاه در دو تا چهار میزان)
دو عنصر مهم موسیقی این سبک فرم و ریتم می باشد. فرم این سبک اولیه که کانتری بلوز خوانده می شود شکل های مختلفی داشت.در حدود ۱۹۱۰ یک فرم استاندارد که بلوز دوازده میزانی نامیده می شد مورد پذیرش عمومی قرار گرفت. این فرم از سه عبارت چهار میزانی تشکیل شده است که از روند هارمونیک و قالب متنی یکسانی تبعیت می کنند.
بلوز (Blues) دوازده میزانی:
هارمونی به ترتیب صورت زیر است:
چهار میزان اول آکورد I
در میزان پنج و شش آکورد IV
در میزان هفت و هشت آکورد I
در میزان نهم آکورد V
در میزان دهم آکورد V یا IV
میزان های یازهم و دوازدهم آکورد I
این چارچوب در کروس های بعدی استفاده می شود که در آن ها خط روایی ادامه یافته و ملودی های جدید بداهه پردازی می شوند. با رسیدن به دهه ی ۱۹۲۰ یک نوع شهری از این سبک شکل گرفته بود که مشخصات آن وجود خواننده ی ستاره ، گروه سازی کوچک و فرم دوازده میزانی این سبک بود.برخی از مشهور ترین خوانندگان این سبک :(ما) رِینی ،بِسی اسمیث،اَلبرتا هانتر از زنان بودند. از خوانندگان بعدی این سبک بی بی کینگ بود که از همه معروف تر است.
یک نمونه از بلوز ۱۲ میزانی: